Psychologia jest nauką o ludzkich nawykach i zachowaniach. Bazuje na wcześniejszej wiedzy dziedzin takich jak biologia, socjologia czy antropologia. Jest nauką humanistyczną i zalicza się do nauk społecznych i humanistycznych.
Nazwa wywodzi się z greki i oznacza dosłownie naukę o duszy. Pierwszy raz użyta w 1590 roku jako tytuł łacińskiej rozprawy Gocleniusa.
Psychoterapeuta w psychoterapii stosuje różne sposoby komunikacji w postaci mowy, dyskusji, wywiadu, perswazji, wskazówek. Psychoterapia jest terapią zaburzeń psychicznych, jest to metoda pozytywnie wpływająca na mentalność, bez jakichkolwiek dodatkowych obciążeń psychicznych i fizycznych w postaci tabletek, ziół, elektrowstrząsów, masażów czy chemii. Dobra psychoterapia jest spoista w kilku wymiarach: teoretycznym, metodycznym oraz praktycznym. Dokładnie określone są cele oraz możliwości które mogą posłużyć by je osiągnąć. Na przykład psychologia pracy ma na celu poprawę satysfakcji osiąganej z pracy. W psychologia pracy ważne są też warunki po stronie pracodawcy, np. przeprowadzanie procesu rekrutacji.
Psychoterapia wpływa na sferę psychiczną jak i fizyczną pacjenta. Wykonywane w tym celu są rozmaite bodźce zmysłowe, słowa oraz wydarzenia. Psychoterapeuta ukazuje sposoby rozwiązywania problemów, jednak to od pacjenta zależy czy chce się nimi posługiwać w swoim życiu. Człowiek w psychoterapii traktowany jest , oznacza to, że pacjent przekracza analityczną determinację terapii. Leczenie w którym człowiek nie jest taktowany przedmiotowo, nie można zaliczyć do psychoterapii freudowskiej. Jej pierwotną formą jest postrzeganie nieświadomych zachowań ludzkich jako zależnych od popędów (wewnętrznych sił dynamicznych), bazową techniką zmiany funkcjonowania jest właśnie psychoterapia pracy.
Korzenie psychoterapii sięgają już starożytności oraz tradycji kulturowych. Analiza snów osoby chorej by ustalić środki lecznicze wydaje się być dobrym przykładem. Metody te dawniej były ściśle powiązane z religią, ponieważ według wierzeń starożytnych Greków, sny są darem od bogów, przez które dają nam wskazówki jak uleczyć samych siebie.
Zygmunt Freud, ojciec psychoterapii stosował hipnozą, która pozwoliła mu stworzyć psychoanalityczną teorię osobowości oraz rozwój psychoanalityczny, jako techniką terapii. Wykorzystywał on dwie metody hipnozy Jeana Charcota, czyli nieświadomą motywację oraz wtórnej racjonalizacji – podanie sugestii podczas transu hipnotycznego. Oznacza to w praktyce, że pogrążony w transie pacjent dostaje sugestię, że po przebudzeniu ma wykonać jakąś czynność (np. zdjąć buty) na określony sygnał hipnotyzera np. dotknięcie własnego kolana. Po seansie świadomy już pacjent od razu po wykonaniu gestu hipnotyzera, płoszy się, staje się nerwowy, jego aktywność wzrasta, a buty staja się bardzo interesujące. Po czym ściąga je. Spytana dlaczego, odpowiada że sprawdza, czy buty nie są gdzieś uszkodzone, bo mają swoje lata. Eksperyment ten ukazuje, że istnieją nieuświadomione motywy zachowań. Osoba nie jest świadoma dlaczego tak naprawdę sprawdza swoje buty, stara się jednak interpretować swoje zachowania racjonalnie. Eksperyment ten pokazuje również, że zachowanie pacjenta było wynikiem imperatywu zaimplementowanego w świadomości pacjenta drogą sugestii. Czynniki te występują u każdej osoby w życiu psychicznym.